سواحل مَکُران مقصدی برای عاشقان طبیعت
در سالهای اخیر، سیستان و بلوچستان به یکی از مقاصد جذاب گردشگری تبدیل شده و هر روز بر تعداد علاقهمندان به این استان افزوده میشود. سواحل مَکُران، مقصدی برای عاشقان طبیعت، گنجینهای ناشناخته با جاذبههای فراوان است. در این مقاله باماگردی با اطلاعات جامع و دقیق، زیباییهای طبیعی، این منطقهی منحصربهفرد را به تصویر میکشد.
سواحل مکران کجاست؟
مکران منطقهای ساحلی در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان است که در امتداد دریای عمان قرار گرفته است. این ساحل علاوه بر زیباییها و جاذبههای گردشگری فراوانش، از نظر جغرافیایی و موقعیت استراتژیک نیز ویژگیهای منحصربهفردی دارد. با همراهی کجارو، سفری به سیستان و بلوچستان داشته باشید و این ساحل زیبا و کمتر شناختهشده را بهتر بشناسید. سواحل توریستی مکران حدود ۱۷۰ کیلومتر تا چابهار فاصله دارند. (سواحل مکران در نقشه)
جاهای دیدنی سواحل مکران
سواحل مکران با طبیعت بکر و جاذبههای منحصربهفردی که بسیاری از آنها بهعنوان جاهای دیدنی چابهار شناخته میشوند، گزینه مناسبی برای سفر به سیستان و بلوچستان محسوب میشوند. از جمله دیدنیهای این منطقه میتوان به گورستان جن تیس، غارهای بان مسیتی، چشمه گلافشان چابهار، تالاب لیپار، کوههای مریخی، ساحل و اسکله بریس و ساحل صخرهای چابهار اشاره کرد. این مکانها با ویژگیهای طبیعی، فرهنگی و تاریخی خود، تجربهای متفاوت و بهیادماندنی را برای بازدیدکنندگان فراهم میکنند. در ادامه، اطلاعات بیشتری درباره جاهای دیدنی سواحل مکران ارائه خواهیم داد تا در صورت سفر به این منطقه، از آنها بازدید کنید.
چشمه گِل فشان

چشمه گلفشان چابهار، یکی از جاذبههای دیدنی مکران است که در بندر تنگ، ۹۵ کیلومتری غرب بندر کنارک و در دشت کهیر قرار دارد. این چشمهها که یکی از پدیدههای طبیعی منحصربهفرد ایران هستند، با ارتفاع تقریبی ۱۰۰ متر و قطر قاعدهای بیش از ۱۰۰ متر، در فواصل زمانی منظم، گِل سرد و خاکستریرنگی را به سطح زمین پرتاب میکنند که ناشی از فعالیتهای درون زمینی است. بازدید از این مکان بهویژه در فصول بهار و پاییز توصیه میشود، زیرا شرایط آب و هوایی مناسبتری برای گردشگران فراهم است. برای دسترسی به این منطقه، از جاده بندر جاسک بهسمت روستای تنگ حرکت کنید و پس از عبور از روستای کهیر، به مقصد خواهید رسید. توجه داشته باشید که در صورت بارندگی، مسیر ممکن است لغزنده شود؛ بنابراین، برنامهریزی مناسب و تجهیزات لازم را همراه داشته باشید.
چشمه گِل فشان چابهار کجاست: استان سیستان و بلوچستان، شهرستان کنارک، بخش کهیر، دهستان تنگ، بندر تنگ.
گورستان جن تیس
گورستان جن تیس، یکی از مکانهای تاریخی و رازآلود جنوب شرقی ایران در استان سیستان و بلوچستان، نزدیک روستای باستانی تیس واقع شده است. این گورستان در حدود ۳۰۰ متری غرب روستای تیس و دامنه کوه پیلبند قرار دارد. قدمت این گورستان به بیش از ۲,۳۰۰ سال پیش، پیش از اسلام و حتی ظهور مسیحیت بازمیگردد.

یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این گورستان، وجود قبرهایی است که در دل صخرههای سنگی حفر شدهاند. ابعاد بزرگ و غیرمعمول این قبرها و سختی حفر آنها در سنگهای سخت، باعث شده است که مردم محلی این قبرستان را به جنها نسبت دهند و آن را «جن سنط» یا گورستان جن بنامند. بازدید از گورستان جن تیس برای مورخان، تاریخدوستان و علاقهمندان به فرهنگ محلی، تجربهای جذاب و متفاوت خواهد بود. این مکان در سال ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۱۹۷۶۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گورستان جن تیس کجاست: استان سیستان و بلوچستان، شهرستان چابهار، ۳۰۰ متری غرب روستای تیس.
تالاب لیپار یا دریاچه صورتی

تالاب لیپار، که در تنگهای صخرهای و مشرف به درهای زیبا شکل گرفته، با رنگ خاص خود توجهها را جلب کرده و بهعنوان عروس چابهار شناخته میشود.
این تالاب از ایستا شدن آب اقیانوس عمان در میان دو کوه به وجود آمده و اکوسیستم منحصربهفردی را تشکیل داده است. با ظاهر زیبا و فریبنده، تالاب لیپار یکی از شورترین آبهای جهان را دارد. گستره و رنگ این تالاب بسته به شرایط محیطی در زمانهای مختلف تغییر میکند؛ در فصول پرباران، وسعت تالاب به حدود ۱۰ هکتار میرسد و طول آن بیش از ۱۴ کیلومتر است.
تالاب لیپار چابهار کجاست: استان سیستان و بلوچستان، شهرستان چابهار، کیلومتر ۲۰ جاده چابهار به گواتر.
ساحل گواتر یا ساحل لاکپشتها
بندر گواتر، که به عنوان خلیج گواتر نیز شناخته میشود، نام خلیجی کوچک و تاریخی در طول سواحل مکران و دریای عمان است و یکی از جاذبههای دیدنی چابهار به شمار میآید. این خلیج در جنوب شرقی ایران و مرز مشترک با پاکستان واقع شده و بخشی از استان سیستان و بلوچستان است. به دلیل همجواری با جنگلهای حرا، این منطقه به عنوان یکی از مناطق حفاظت شدهی محیط زیست شناخته میشود.

اگر به دنبال دیدن جاذبه طبیعی دیگری در سواحل مکران هستید، پیشنهاد ما ساحل لاکپشتها است. سواحل چابهار بسیار دیدنی و جذاب هستند و سفری به آنها تجربهای بهیادماندنی برای شما به همراه خواهد داشت. این ساحل همچنین برای کودکان جذابیت خاصی دارد. لاکپشتها هر دو تا چهار سال به ساحل میآیند و در میان شنها تخمگذاری میکنند. متأسفانه هر سال تعداد لاکپشتها کاهش مییابد، که نشاندهنده عدم رعایت حریم ساحل توسط گردشگران و ایجاد ترس در لاکپشتها است.
ساحل و اسکله بریس
اسکله بریس، که به ساحل تراسی نیز شهرت دارد، به عنوان یکی از بکرترین سواحل دریای مکران در جنوب کشور شناخته میشود و در نزدیکی چابهار واقع شده است. این ساحل با داشتن جاذبههای طبیعی فراوان، برای گردشگران بسیار دیدنی و جذاب است. همچنین، این اسکله از نظر اقتصادی برای ماهیگیری و صید، برای مردم سیستان و بلوچستان اهمیت ویژهای دارد.

ساحل بریس در فاصله ۶۰ کیلومتری چابهار قرار دارد و در طول مسیر، صخرههای زیبایی که طی سالیان و بر اثر فرسایش کوهها به وجود آمدهاند، مشاهده میشوند. تلاقی آنها با دریای زیبای مکران از مناظر منحصر بهفرد جهان محسوب میشود.
مَکُران یعنی چه؟ تاریخچه و مفهوم کلمه
مَکْران یا مُکْران یا مِکْران (به بلوچی: مَکُران، به انگلیسی: Makoran) ریشه در تاریخ کهن این سرزمین دارد و نظریات متعددی درباره منشأ آن مطرح شده است. اعتقاد پژوهشگران بر این است که این نام از قوم «ماکا» یا «موکا» گرفته شده که در کتیبههای میخی هخامنشی بهعنوان ساتراپی چهاردهم با نام «ماکا» ذکر شده است. اما باور بر این است که «مکران» ترکیبی از دو واژه فارسی «مهی» و «خواران» بهمعنای «ماهیخواران» است که به مرور زمان به «مکران» تبدیل شده است، که این نیز در نوع خود جالب است.

از سوی دیگر، یاقوت حموی، جغرافیدان قرن هفتم هجری قمری، در کتاب «معجمالبلدان» اشاره کرده که نام «مکران» از «مکران بن فارک بن سام بن نوح» گرفته شده که به این منطقه آمده و در آن سکونت شده است؛ در واقع، نام مکران برگرفته از نام نواده نوح است. با توجه به این نظریات، نامگذاری «مکران» بازتابی از تاریخ و فرهنگ غنی این منطقه است که در طول قرون متمادی، اقوام و تمدنهای مختلفی در آن جای گرفته و هر یک به گونهای تأثیراتی بر نام و هویت آن داشتهاند.
جمع بندی
سواحل مکران، واقع در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان، یکی از مناطق طبیعی کمتر شناختهشده و شگفتانگیز این منطقه به شمار میرود. این سواحل با مناظر زیبا و بکر، جاذبههای تاریخی و فرهنگی فراوان، به مقصدی مطلوب برای گردشگران تبدیل شدهاند.